“Ipak yo‘li durdonasi” XV Toshkent xalqaro kinofestivali doirasida rejissyor Janik Fayziyevning mahorat darsi bo‘lib o‘tdi.

U yig‘ilganlarning savollariga javob berdi, faoliyati, shuningdek, “Ilhom” teatrida to‘plagan tajribasi haqida batafsil so‘zlab berdi.

Janik Fayziyev master-klass formatidan voz kechib, erkin muloqot qurishni taklif qildi va har qanday savolga ochiq munosabatda bo‘ldi.
O‘z navbatida, u zalda rejissyorlar, aktyorlar va jurnalistlar bor-yo‘qligi haqida so‘radi. Yig‘ilganlar qo‘l ko‘tarishdi. Janik Fayziev kishi o‘z auditoriyasini bilishi muhimligini ta’kidladi.

Bunga nafaqat master-klass mavzusi, balki har qanday turdagi ishga bog‘liq, chunki siz o‘z ijodingizni kimga qaratayotganingizni bilish muhimdir.

– “Tijoriy filmlarda ishlash og‘ir vazn toifasida ringga chiqishga o‘xshaydi. Har qanday holatda bu qiyin. Nafaqat dramaturgiya qonuniyatlari, balki siz yashayotgan vaqt ham muhim, shuning uchun siz auditoriyangizni bilishingiz kerak.”

Janik Ridli Skottning “Qora qirg‘iyning qulashi” filmini ta’kidlab o‘tdi, unda sevgi chizig‘i yo‘q, u juda og‘ir, g‘amgin va bu film prokatda xuddi shu rejissyorning “Gladiator” filmiga qaraganda kamroq pul yig‘gan. Ikkinchidan, ko‘proq tijoriy film, sevgi va munosabatlar haqida hikoyalar allaqachon mavjud, filmni muvaffaqiyatli qiladigan boshqa jihatlar paydo bo‘lmoqda.

– “Tomoshabinga o‘zi xohlagan narsasini bering, lekin u kutgan yo‘l bilan emas” – ta’kidladi Fayziyev. Rejissyorning vazifasi vazifasi aqlliroq va savodliroq bo‘lishdir, chunki u tomoshabinni o‘rganadi va tahlil qiladi, tomoshabinning esa rejissyor bilan ishi yo‘q. Biror kishi kinoga qiziqadi yoki qiziqmaydi, qolgani unga qiziqmas. Tomoshabin kinoteatrga dam olish uchun keladi.

Shuningdek, u ushbu maqsadga erishishga imkon beruvchi “ko‘ngilochar” tushunchasi haqida gapirib berdi.

– San’at – bu bir ishni boshqa hech kim uddalay olmaydigan qilib bajarishdir. Men nima qilgan bo‘lsam, doim ko‘nglim uchun qilganman” – ta’kidladi rejissyor chiqishi davomida. – Masalan: Bir tanishim pirog pishiradi va retseptlarini bajonidil atrofidagilar bilan baham ko‘radi. Ularda esa bu o‘xshamaydi. Chunki u buni boshqalar takrorlay olmaydigan darajada qiladi, u bunga usta, mana bu san’at. Kino ortidan pul ishlash yomon deb kim aytdi? Kino – bu sarmoya kiritish bo‘yicha yetakchi soha hisoblanadi. Agar siz o‘z san’atingiz bilan pul ishlashni bilsangiz, demak siz baxtli odamsiz. Bordiyu o‘z san’atingiz bilan qanday qilib pul ishlashni bilmasangiz, lekin buni yaxshi bajarsangiz, unda siz haqiqiy ustasiz. Moliyachilardan biri shunday degan edi: pul – bu energiya. Men esa talabalarga shunday deyman: kino – bu energiya. Siz o‘z energiyangizni matritsa bilan yoritasiz.
 

U Stiven Spilbergning “O‘zga sayyoralik” filmini misol tariqasida keltirdi. Filmni yaratish jarayonida Spilbergni hamma tanqid qilgan, u esa davom etgan. Yakunda film tijoriy muvaffaqiyat qozongan.

– “Men sizlarga kino o‘xshashi uchun nima qilish kerakligini aytmayman”, – dedi Janik Fayziyev. – “Bu bilimlar majmuasi, buni o‘rgatib bo‘lmaydi, barchasi muallifning energiyasiga quriladi.

Ma’ruzachi onlayn platformalar filmlar va teleseriallar namoyishining boshqa shakllarini siqib chiqaradimi, degan savolga unchalik chuqur javob bermadi. Uning fikricha ular birgalikda yashashda davom etishadi.
Janik Fayziyev “Ilhom” teatrida “Petrushka” spektakli ustida ishlagani va Mark Vayl bilan tanishuvi haqida so‘zlab berdi. U Vaylni buyuk inson deb atadi: “Donolik va matonat nuqtai nazaridan u fantastik shaxs edi”.
Janik Fayziyev Mixail Kaminskiy haqida iliq fikrlar bildirib, o‘sha vaqtlarni sog‘ingani, shuningdek, ayni damga qaytganini ta’kidladi:

– “Toshkent kinofestivali odamlarni birlashtiryapti, ko‘plab san’atkorlar, san’at arboblari tashrif buyurdi. O‘ylaymanki, Toshkentdagi bu kabi tadbirlarga qancha ko‘p qiziquvchilar kelsa, o‘z bilimlari bilan o‘rtoqlashsa, kino sanoati shuncha tez oyoqqa turadi. Izolyatsiyada hech narsa yashay olmaydi”, – deya yakun yasadi Janik Fayziyev.